Posts

FYBA SEM-II PSY-121 Cognitive Psychology

Image
सत्र दुसरे  प्रकरण १ ले  अवधान आणि संवेदन  (Attention &Perception ) आपल्या सभोवताली ज्या घटना घडतात त्याची जाणीव आपल्याला वेदनेंद्रियामार्फत होत असते. वेदनेंद्रियांनाच ज्ञाननेंद्रिये किंवा पंचेंद्रिये देखील म्हणतात. डोळे, कान, नाक, जीभ व त्वचा ही मानवाची पाच वेदनेंद्रिये आहेत. आपल्या सभोवताली अनेक घटना घडत असतात. त्या सर्व घटनांची जाणिव आपल्याला आपल्या वेदनेंद्रियांमार्फत होते. परंतु त्या सर्वच घटनांचा आपल्याला ‘बोध’ ( अर्थ समजत) होत नाही. कारण आपल्या वेदन इंद्रियांची क्षमता मर्यादित असते. अतिसूक्ष्म धूलिकण आपल्या डोळ्यांनी आपल्याला दिसत नाहीत, अत्यल्प वास आपल्या नाकाला जाणवत नाही, अतिसूक्ष्म आवाज आपल्याला कानाने ऐकू येत नाही. आपल्या सभोवतालच्या परिसरातील गोष्टींचा आपल्याला जो ‘अर्थबोध’ होतो, त्या मानसिक प्रक्रियेला संवेदन किंवा बोधन म्हणतात . अगोदर माणसाला वेदनेंद्रियांमार्फत परिसरातील उद्दीपकांची जाणीव होते व त्यानंतर संवेदन घडते.  लक्ष देणे हि एक जटिल बोधात्मक कार्य आहे, जे मानवी वर्तनासाठी अत्यावश्यक आहे. ही एक अनेक महत्त्वाच्या  मानसिक प्रक्रियांपै...
Post a Comment
Read more
  सर्वोत्तम  सूत्रसंचालनाची  कला आणि तंत्रे (The art and techniques of best Anchoring) प्रकरण 1. सूत्रसंचालन स्वरूप आणि वैशिष्ट्ये सूत्रसंचालनाचा अर्थ व स्वरूप  सूत्रसंचालनाची वैशिष्ट्ये सूत्रसंचालन आराखडा सूत्रसंचालनाचे प्रकार  उपयोजन-आराखडा लेखन करा प्रकरण 2. सूत्रसंचालनातील भाषिक घटक संहिता लेखन  संहिता वाचन  शब्दोच्चार  शब्दसंग्रह  उपयोजन-संहिता लेखन करा प्रकरण 3. सूत्रसंचलन आणि  नियोजन सूत्रसंचलन आराखड्यातील वेळेचे वितरण  कार्यक्रमासाठी लागणारे साहित्य  सूत्रसंचलकाची बैठक व्यवस्था माईक व्यवस्था आणि योग्य अंतर उपयोजन-राजकीय सभेचे नियोजन करा प्रकरण 4 सूत्रसंचालनातील पार्श्वसंगीत विविध रागांची ओळख  रागाची वेळ आणि वाद्याची निवड स्वागत गीत आणि मानसिक परिणाम  कार्यक्रमाचा प्रकार आणि रागाची निवड उपयोजन-उदघाटन समारंभासाठी राग निवडा प्रकरण 5. सूत्रसंचालकाचे व्यक्तीमत्व  आवश्यक व्यक्तीमत्व घटक  सूत्रसंचलनातील वाचनाचे महत्त्व  सूत्रसंचलनातील भाषा निवड  सुसंचालकाची देहबोली आणि कौशल्ये उपयोजन-प्रसिध्द सूत्...
Post a Comment
Read more
 प्रश्न १ ला. लहान मुलांना मोबाईलचे व्यसन का लागते ? उत्तर- लहान मुलांना मोबाईलचे व्यसन लागण्याची अनेक कारणे आहेत:   अगदी लहान बालक रडत असेल तर त्याला शांत करण्यासाठी पालक खेळण्याच्या ठिकाणी मोबाईलचा उपयोग करीत असतात. मुले देखील मोबाईल मधील फोटो, व्हिडीओ, कार्टून बघून शांत होतात. त्यातून लहान मुलांना मोबाईलची ओळख होते आणि हळूहळू मुले मोबाईल हाताळायला सुरुवात करतात.  लहान मुले मोठ्या लोकांच्या वागण्या-बोलण्याचे अनुकरण करीत असतात. मोठे लोक जसे बोलतात तसेच ते बोलतात, जी भाषा घरातील किंवा आजूबाजूचे लोक बोलतात तीच भाषा ते शिकतात. लहान मुले सुद्धा मोठया लोकांच्या अनुकरणातूनच मोबाईलकडे वळतात. हळूहळू मोबाईल हाताळायला शिकतात.  जेव्हा बालक मोबाईल हाताळतो आणि कुण्या नातेवाईकांचा आलेला फोन स्विकारतो तेव्हा पालकांकडून त्याचे मोठे कौतुक केले जाते. अशा प्रकारचे कौतुक बालकांसाठी एक प्रकारचे बक्षीस किंवा रिवार्ड असते. असेच मोबाईल मधील रिल्स, व्हिडीओ, फोटो यातून   निर्माण होणारी उत्तेजना मेंदूतील डोपामाइन रिवॉर्ड सिस्टम सक्रिय करते. त्याच गोष्टी पुन्हा करून, पुन्हा बघून...
Post a Comment
Read more

OE- Psychology of Happiness

प्रकरण 1 ले  आनंदाचा अर्थ आणि मापन खरं तर, आपल्या जीवनात आनंदाची खूप महत्त्वाची भूमिका आहे. आपल्या जीवन जगण्यावर आनंदाचा मोठा प्रभाव पडत असतो. आ नंद ही अशी गोष्ट आहे जी लोक शोधू पाहतात, तरीही आनंदाची व्याख्या काय असते? ते एका व्यक्तीपासून दुसऱ्या व्यक्तीमध्ये बदलू शकते. 1.1 आनंदाचा अर्थ  (Meaning of Happiness) :  सामान्यतः, आनंद ही एक भावनिक अवस्था आहे जी आनंद, समाधान आणि तृप्तीच्या भावनांनी दर्शविली जाते. आनंदाच्या अनेक भिन्न व्याख्या असल्या तरी, अनेकदा आनंद म्हणजे सकारात्मक भावना आणि जीवनातील समाधान अशी त्याची व्याख्या केली जाते.      जेव्हा आनंदाच्या खऱ्या अर्थाविषयी बहुतेक लोक बोलतात, तेव्हा ते सध्याच्या क्षणी त्यांना कसे वाटते? याबद्दल बोलत असतात किंवा संपूर्ण जीवनाबद्दल त्यांना कसे वाटते? या अर्थाचा संदर्भ देत असतात.  कारण आनंद हा एक व्यापकपणे परिभाषित शब्द आहे, मानसशास्त्रज्ञ आणि इतर सामाजिक शास्त्रज्ञ जेव्हा या भावनिक स्थितीबद्दल बोलतात तेव्हा सामान्यत: ' व्यक्तिगत कल्याण' हा शब्द वापरतात. आपल्याला या क्षणी किंवा संपूर्ण जीवनाविषयी  जस...
Post a Comment
Read more